Column 5: Gezonde grond
Klimaatburgemeester van Castricum Theo Versteegen werkt niet officieel voor de gemeente. Wel trekken we graag samen op, met een gezamenlijk doel: stappen zetten richting een goed klimaat. In deze column vertelt hij over zijn persoonlijke klimaatreis. Theo zet zich in voor biodiversiteit. Een gezonde grond is daarvoor belangrijk. Daarom hoopt hij samen vervuiling tegen te gaan.
Vorige keer vertelde ik over vergroening om biodiversiteit te stimuleren. Nu wil ik stil staan bij de andere kant: het verminderen van vervuiling. In mijn keuzes sta ik stil bij chemicaliën in het milieu. Dat betekent dat ik geen insecticiden gebruik, dat ik voedsel met pesticiden vermijd en dat ik medicijnresten naar de apotheek terugbreng.
Ook microplastics zijn heel slecht voor ons en voor de biodiversiteit. De microplastics komen in lucht of water als autobanden slijten, tandpasta door de gootsteen spoelt of (fleece) kleding gewassen wordt. Het is moeilijk daartegen te strijden. Wel kun je de app Beat the microbead downloaden. Daarmee scan je de ingrediëntenlijst van producten, om te zien of er microplastics in zitten. Nog een tip: laat je inspireren op de website van ‘52 weken duurzaam’, waar je een wekelijkse video met verassende informatie en tips krijgt.
Herenboeren
Het produceren van voedsel heeft een grote impact op het milieu. Dit kan je verminderen door te kiezen voor lokaal voedsel van het seizoen. Een mooi initiatief daarvoor is Herenboeren Kennemerland. Omdat ik graag lokaal en gifvrij voedsel eet, ben ik deelnemer. Zo’n honderdvijftig gezinnen hebben zich nu ingeschreven en er zijn nog plaatsen vrij. Zodra er een geschikt stuk grond gevonden is, komt daar een kleinschalig gemengd boerenbedrijf, volledig biologisch. Via een rooster gaan we daar gezamenlijk ons eten verbouwen en produceren. Ik ben als boerenzoon opgegroeid, dus dat wordt een feest van herkenning! Ook bij de gemeente zie je een verschuiving in hoe wordt gezorgd voor de grond. Gras wordt bijvoorbeeld minder gemaaid. Dat schapen daarbij helpen in ons dorp, vind ik altijd een erg leuk gezicht.
Zero Waste
Zero Waste is de leefstijl waarbij je probeert geen afval te produceren. Dat is misschien nog niet voor iedereen 100% haalbaar, maar het gedachtegoed is heel leerzaam en inspirerend. De basis is het R-model: alle r’en staan voor een andere vorm van duurzaam omgaan met spullen. Recycle, repair, refurbish, repurpose, recover, reuse, reduce – vul maar in. Re-think en refuse staat bovenaan de r-ladder: de laagste milieu-impact bereik je door iets níet te kopen en door (verpakkingen) te weigeren. Het Nederlandse r-woord ‘rotten’ (composteren) is ook heel duurzaam: vergane voedingsstoffen worden weer mest voor nieuwe voeding. De kringloop van het leven, daar moeten we weer meer naar terug.
Groene stichtingen in Castricum
Je kunt je aansluiten bij een van de vele groene stichtingen, en zo het groene netwerk versterken. Hierbij een greep van de groene stichtingen in Castricum: Transitie Castricum, Reclame Fossielvrij, Meer Bomen Nu Castricum, Repair Café Castricum, Extinction Rebellion Castricum, Stichting Oud-Castricum, Stichting Duinbehoud, Fietsersbond Castricum, Bijzzzaak, De Hooge Weide, Zero Waste Castricum, Soep-café, Stop Ecocide, Social Tipping Point Coalitie, Ocean Rebellion, Stichting Oer-IJ en Plogging Castricum.
Maaien en nectarindex
Extensief maaien (maximaal twee keer per jaar) is ecologisch de beste keuze. Zo hebben planten de kans om zaden te laten groeien en verspreiden. Het klinkt tegenstrijdig, maar doordat de gemeente het maaisel opruimt, verschraalt de grond en ontstaat er vervolgens een kruidenrijke begroeiing. Dit verhoogt de nectarindex en zorgt voor bloemetjes, bijtjes en vlinders. Schapen helpen mee in Castricum: zij maaien en ruimen op. Dat scheelt zwaar materieel op kwetsbare plekken. Waar recreatie centraal staat, hanteert de gemeente intensief maaibeheer: hier wordt vaak gemaaid. Dan zijn er nog de uitzichtpunten waar verkeer goed zicht moet hebben, bijvoorbeeld bij rotondes: hier wordt viermaal per jaar gemaaid.